قاچاق «پیرپسر»/ تکرار زخمی عمیق در سینمای ایران

بعدی- به تازگی نسخه بوتلگ فیلم «پسر قدیمی» در کانال های تلگرامی منتشر شده است.

به گزارش فردا انتشار نسخه قاچاق «پیرمرد» اولین بار نبوده و آخرین بار هم نخواهد بود. از «سنتوری» تا «پیر بصار» سایه اکران غیرقانونی فیلم همیشه بر سینمای ایران سنگینی کرده است.

پدیده قلاب فروشی فیلم چیز جدیدی نیست و مخاطبان ممکن است به یاد داشته باشند که در دهه 1980 در هر پارک و خیابان شلوغ افرادی وجود داشتند که نسخه های دزدی از آثار را می فروختند. در سال های اخیر شرایط تغییر کرده است و نسخه های باکیفیت فیلم ها به محض انتشار آنلاین در کانال های تلگرام و یوتیوب قرار می گیرند.

نگاهی به قاچاق فیلم

هر چقدر هم که فیلم ها خوب باشند، قاچاق یا مصادره هر اثری می تواند همه چیز را خراب کند. بخش قابل توجهی از هزینه های تولید فیلم در کشور از طریق نمایش عمومی و آنلاین تامین می شود. حال اگر نسخه ای از فیلم پیش از اکران به بیرون درز کند و قاچاق شود، تولیدکنندگان با ضرر هنگفتی مواجه خواهند شد. این پدیده تنها یک تخلف ساده نیست، بلکه نشانه عدم وجود قانون در کشور است. در برخی از کشورها قانون کپی رایت و حمایت از حقوق خلاقیت دارای ضمانت اجرایی است و برای انتشار غیرمجاز آثار مجازات شدیدی در نظر گرفته شده است، اما در ایران امکان پیگیری وجود ندارد.

در واقع، «پسر پسر» خوش شانس بود که پس از اکران عمومی اکران شد و به سرنوشت فیلم‌هایی مانند «کاناپه»، «قرن» و «تفریق» دچار نشد، فیلم‌هایی که اصلاً رنگ صفحه را ندیدند. اما اقبال «پیر پسر» چیزی از تلخی داستان کم نمی کند، پس چرا فیلمی که سال ها بدون درآمد مالی برای بازیگران ساخته می شود در فضای مجازی پخش می شود؟

دیالوگی در فیلم «پسر پیر» وجود دارد که در آن برده ای پیر به پسرانش می گوید: «مردی که قانون ندارد همیشه پیر خواهد بود». این جمله را می توان استعاره ای از وضعیت کنونی سینمای ایران دانست، سینمایی که قاعده ندارد و در نهایت فرسوده و بی روح خواهد شد. در نهایت باید پذیرفت تا زمانی که ساختار سینمایی در کشور معیوب است، قاچاق فیلم صورت می گیرد و «پیرمرد» آخرین نمونه نخواهد بود.